پتاسیم یک عنصر تغذیه ای کلیدی است که در بسیاری از فرایند های فیزیولوژیکی گیاه از جمله فعال کردن بیش از 60 آنزیم درگیر در رشد و متابولیسم نقش بسیار مهمی دارد.
کمبود پتاسیم ابتدا در برگ های پیر مشاهده می شود. به طور کلی زردی و سپس قهوه ای شدن ابتدا در حاشیه برگ ظاهر می شود و سپس ناحیه بین رگ برگی تحت تاثیر قرار می گیرد. برای مشاوره تغذیه می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
میوه ها اغلب ظاهری غیر طبیعی، قهوه ای دارند. از آنجایی که پتاسیم نقش مهمی در باز و بسته شدن روزنه ها دارد بنابراین ممکن است علائم کمبود آن اغلب با پژمردگی همراه باشد.
پتاسیم یک عنصر تغذیه ای کلیدی است که در بسیاری از فرایند های فیزیولوژیکی گیاه از جمله فعال کردن بیش از 60 آنزیم درگیر در رشد و متابولیسم گیاه نقش بسیار مهمی دارد.
بیشتر بخوانیم:
بهترین روش ها برای مبارزه با مگس سفید در گلخانه و مزارع
علاوه بر این پتاسیم نقش مهمی در تقویت مقاومت گیاهان در برابر دمای پایین، شوری، خشکسالی و بیماری ها دارد. خیار نسبت به سایر صیفی جات به مقدار بیشتری پتاسیم نیاز دارد. در واقع گیاه خیار یکی از محدود محصولاتی است که نیاز پتاسیم آن بیشتر از نیتروژن است.
اگر چه ممکن است کمبود پتاسیم رشد گیاهان را به صورت جدی مختل نکند اما بازده و کیفیت میوه به صورت جدی کاهش می یابد.
گوجه فرنگی را می توان در طیف وسیعی از خاک ها با بافت های مختلف، از خاک های سبک و شنی گرفته تا خاک های سنگین و رسی کشت کرد. در صورت تمایل به برداشت زود هنگام، خاک های شنی ترجیح داده می شوند.
گوجه فرنگی را می توان در طیف وسیعی از خاک ها با بافت های مختلف، از خاک های سبک و شنی گرفته تا خاک های سنگین و رسی کشت کرد. در صورت تمایل به برداشت زود هنگام، خاک های شنی ترجیح داده می شوند. سطح pH مطلوب برای گیاه گوجه فرنگی 6 - 6.5 است و در سطوح بالاتر یا پایین تر از حد مطلوب میزان جذب عناصر ریز مغذی کاهش می یابد.
تاثیر نوع دما در کشت گوجه فرنگی
دما عامل اصلی و موثر بر رشد گیاه گوجه فرنگی است. این گیاه برای رشد رویشی، گلدهی، تنظیم و رسیدن میوه، نیاز به دمای خاصی دارد. گوجه فرنگی برای رشد نیاز به محدوه ی دمایی بین 10 تا 30 درجه سانتی گراد دارد. جدول زیر نیاز دمایی گوجه فرنگی در طول مراحل مختلف رشد را نشان می دهد.
دما (درجه سانتی گراد) | مراحل رشدی | ||
| مطلوب | حداکثر | حداقل | |
| 29-16 | 34 | 11 | جوانه زنی |
| 24-21 | 32 | مراحل گیاهچه ایی | |
| 24/19-/13 | 30/20 | /10 | تنظیم میوه ( شب/ روز) |
| 24-21 | 30 | 10 | تشکیل لیکوپن |
32-21 | 40 | 10 | تشکیل کاروتن |
شدت نور یکی از عوامل موثر بر میزان قندهای تولیدی در طول فرایند فتوسنتز است. نور مناسب کارایی فتوسنتز و تولید مواد غذایی مورد نیاز را افزایش می دهد و از این طریق بر تعداد میوه هایی که گیاه می تواند حمایت کند (میزان عملکرد) تاثیر می گذارد.
بیشتر بخوانیم:
تاثیر نوع آبیاری در کشت گوجه فرنگی
گوجه فرنگی نسبت به کم آبی نسبتا مقاوم است. با این وجود، برای اطمینان از عملکرد و افزایش کیفیت محصول نیاز است که از تنش آب جلوگیری شود.
نیاز آبی گوجه فرنگی در صورت کشت در فضای باز بین 4000 تا 6000 متر مکعب در هکتار متغیر است. در گلخانه ها حداکثر 10،000 متر مکعب در هکتار آب مورد نیاز است. 70٪ یا بیشتر سیستم ریشه گوجه فرنگی در 20 سانتی متر فوقانی خاک قرار دارد. بنابراین یک سیستم آبیاری قطره ای برای صرفه جویی در مصرف آب توصیه می شود.
در خاک های سبک یا هنگام استفاده از آب شور لازم است مقادیر آب را 20٪ تا 30٪ افزایش داد. نیاز آبی در مراحل مختلف رشد متفاوت است. نیاز آبی گوجه فرنگی از جوانه زنی تا آغاز میوه دهی افزایش می یابد، در طول رشد میوه به اوج خود می رسد و سپس در زمان رسیدن میوه کاهش می یابد.
تنش خفیف آب در هنگام رشد و رسیدن تاثیر مثبتی بر کیفیت میوه دارد و باعث استحکام، طعم و کیفیت ماندگار می شود، اما ممکن است به تولید میوه های کوچکتر منجر شود. از طرفی آبیاری در زمان برداشت میوه، ممکن است کیفیت محصول را کاهش دهد و باعث پوسیدگی شود.
کمبود آب منجر به کاهش رشد و همچنین کاهش جذب کلسیم و در نتیجه پوسیدگی قسمت فوقانی و پایینی میوه می شود. از طرف دیگر، آبیاری بیش از حد باعث ایجاد شرایط بی هوازی در خاک شده که منجر به مرگ ریشه، تاخیر در گلدهی و اختلالات در میوه دهی می شود.
استفاده از آب آبیاری اسیدی (pH پایین) توصیه نمی شود، زیرا منجر به حل شدن عناصر سمی در خاک از جمله آلومینیوم سنگین (AL3 +) می شود.
تحت شرایط تنش شوری کاتیون سدیم (NA+) با کاتیون پتاسیم (k+) در محل جذب ریشه با یکدیگر رقابت می کنند که منجر به کاهش جذب پتاسیم می شود، از طرف دیگر کلر برای جذب نیترات و نیتروژن رقابت می کند و مانع رشد گیاه و در نتیجه کاهش عملکرد می شود
بنابراین شوری باعث کمبود پتاسیم و همچنین کاهش تعداد میوه در گیاه می شود و برای کاهش اثرات شوری در گوجه فرنگی می توان اقدامات زیر را انجام داد
تلاش شما برای انتخاب یک رقم مناسب نشان دهنده میزان حرفه ای بودن شما در گوجه کاری است باشید، بدون اینکه رقم بسیار خوبی را برای کشت انتخاب کرده باشید.
تلاش شما برای انتخاب یک رقم مناسب نشان دهنده میزان حرفه ای بودن شما در گوجه کاری است. امکان ندارد بتوانید یک گوجه کار حرفه ای باشید و به ترین عملکرد را داشته باشید، بدون اینکه رقم بسیار خوبی را برای کشت انتخاب کرده باشید. برای مشاوره انتخاب رقم و شناسایی بذر تقلبی می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
یعنی در گوجه کاری و حتی در تمام زراعت ها انتخاب رقم مناسب یک اصل پایه است. شما وقتی که در هر صورت گرانبها ترین سرمایه ها یعنی زمین، آب، کود، سم و… را مصرف می کنید، چرا این سرمایه ها را برای بدست آوردن عملکرد های بیشتر مصرف نمی کنید.
در واقع وقتی همه چیز خوبه و همه مراقبت های زراعی لازم انجام میشه، این رقم گوجه شما ست که تعیین می کند شما چقدر عملکرد برداشت کنید. کشاورزانی هستند که رقم های استاندارد و یا حتی هیبریدی را کشت می کنند که در بهترین حالت 40 تا 50 تن عملکرد خواهد داشت.
بعد از وضعیت نامناسب کشاورزی صحبت می کنند در حالی که مقصر اصلی خودشان بوده اند. شما وقتی عملکرد محصولتان خوب نباشید، چطور میتوانید انتظار داشته باشید سود خوبی بکنید؟
در حالت برعکس کشاورزانی را داریم که هر سال به دنبال یک رقمی هستند که بهتر از رقم قبلی بوده باشد. این ها همیشه با شرکت های درجه یک عرصه بذر در ارتباط هستند.
نتیجه این اقدامات هم این است که در همان وضعیت بازار و اقلیمی که شما 50 تن برداشت می کنید، این ها 250 تن برداشت می کنند. پس اولین تفاوت بین کشاورزان برتر و کشاورزان معمولی،رقمی است که انتخاب می کنند.
بیشتر بدانیم: چرا باید از کود دامی و مرغی در کشت صیفی جات استفاده کرد
بنابراین رقم مناسب منطقه و شرایط مزرعه و همچنین رقم مناسب برای هر کشاورز باید مشخص شود.
اگر میخواهید بدانید این به چه معنی است، به ادامه مطلب توجه کنید؛ فرض کنید ما کشاورزی هستید که خیلی مدیریت مناسبی در زمینه کنترل آفات و بیماری ها ندارید یا اصلا هزینه لازم برای کنترل آفات و بیماری ها را ندارید، آیا در این شرایط بهتر نیست که رقمی را انتخاب بکنید که که مقاومت آن به بیماری ها بالاست حتی اگر عملکرد کمی پایین تری نسبت به ارقام برتر دارد!
اگر چه شما باید به دنبال این باشید که رقمی را انتخاب بکنید که هم عملکرد خوبی داشته باشد، هم بازارپسندی خوبی داشته باشد و هم هزینه های جاری کمتری داشته باشد.
اکنون یک سوال پیش می آید و آن اینکه: از بین این همه رقم، کدام رقم ها، باردهی، بازارپسندی، مقاومت بالایی دارند، هزینه جاری پایین تری دارند و درکل پربازده ترهستند و کشت آن ها ریسک نیست.
کافی است از چند گوجه کار حرفه ای که عملکرد های بالای 150 و حتی بالاتر از 200 تن را برداشت می کرده اند، بپرسید که چه رقمی را برای کشت پیشنهاد میکنید؟ تا به جواب های مشابهی دست پیدا کنید.
بیشتر بخوانیم:
در زیر به معروف ترین و پرطرفدار ترین رقم های گوجه کشور که البته انتخاب اول کشاورزان برتر کشور هستند اشاره و آن ها را هم مقایسه میکنیم
1 - رقم 8320: پرطرفدار ترین رقم گوجه در چند سال اخیر است. میان رس، بسیار پربار، گرد و صادراتی، نمره سفتی میوه: 5 از 8، بسیار مقاوم به آفت و بیماری
تاکنون هیچ کود شیمیایی شناخته شده ای نتوانسته تمام مزایای کود دامی را داشته باشد در مورد مصرف کودهای دامی و مرغی بیشتر بدانید
اگر مزایای استفاده از کودهای دامی را بدانید حتما در کشت و کار خود استفاده خواهید کرد. برای مشاوره تغذیه می توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید.
کودهای حیوانی (گاوی، گوسفندی، تک سمی) منبع عالی مواد مغذی و مواد آلی هستند. بسیاری از مواد مغذی، به ویژه نیتروژن، فسفر و پتاس که پرمصرف ترین عناصر هستند در کود دامی به وفور موجود هستند. میزان عناصر و مواد مغذی موجود در انواع کودهای گاوی، گوسفندی، مرغی و اسب متفاوت است. این اختلاف مربوط به گونه ی حیوان، سن، رژیم غذایی حیوان، میزان رطوبت کود، نحوه و میزان رسیدگی و نگهداری حیوان بستگی دارد. اما اگر چه میزان مواد مغذی کودهای دامی و مرغی بیشتر به شرایط و تغذیه آنها بستگی دارد ولی در کل میزان نیتروژن، فسفر و کلسیم در کودهای مرغی بیشتر از کود گاوی و گوسفندی است (کلسیم تا 6 برابر کود حیوانی، نیتروژن تا 2 برابر، فسفر تا 3 برابر). شاید با دیدن این جمله تصمیم بگیرید که کودهای مرغی بهترین نوع کود هستند!
اما باید بدانید که همیشه اینطور نیست و انتخاب نوع کود دامی و میزان آن بستگی به آزمون خاک و نوع محصول و شرایط دمایی دارد. مثلا تحقیقات و تجربه نشان داده است که بهترین کود حیوانی برای درختان میوه مانند گردو، کود تک سم (اسب، الاغ و قاطر) است. ولی برای صیفی جاتی مانند گوجه ترکیب کود گاوی و مرغی با نسبت دو به یک (مثلا 12 تن گاوی + 6 تن کود مرغی) جواب دهی بسیار مناسب تری دارد.
در خاک هایی که ساختمان خاک خوبی دارند، درمناطقی با دوره رشد کوتاه تر و دمای متعادل تر مانند برخی مناطق شمالغرب و غرب کشور در صورتی که زمین شور نباشد و همچنین به میزان 250 کیلو در هکتار گوگرد پودری استفاده شود، استفاده از کودهای مرغی نتیجه بهتری دارد زیرا این مناطق بیشتر دچار عارضه کمبود کلسیم هستند در حالی که کود مرغی 4 تا 6 برابر کلسیم بیشتری نسبت به کود گاوی و گوسفندی دارد. اما اگر ساختمان خاک مناسب نباشد حتما باید به همراه کود مرغی، کود گاوی یا گوسفندی یا تک سم هم استفاده شود.
اما توجه داشته باشید اکثر مزارع کشور ما ساختمان خاک تخریب شده ای دارند بنابراین کود مرغی به تنهایی کافی نیست چون کود مرغی ساختمان خاک را اصلاح نمی کند، فقط مواد مغذی خاک را تامین می کند. بنابراین در اکثر مزارع کشور ما مصرف کود های دامی و مرغی با هم باید استفاده شوند.
در خاک های قلیایی و قلیایی شور (این خاک ها هم EC و همpH بالایی دارند) استفاده از مخلوط کودهای گوسفندی و مرغی با هم، توصیه خوبی نیست!، زیرا کود گوسفندی قلیایی است (Ph=8) و کودهای مرغی هم شور (EC=46 ds/m) هستند بنابراین توصیه می کنیم در این مناطق بیشتر کود گاوی در تر کیب با گوگرد به میزان بیشتر از 250 کیلوگرم در هکتار استفاده شود.
در زراعت هایی که کمبود کود آهن وجود دارد (به دلیل کمبود این عنصر نه عدم جذب) استفاده از کود تک سم بسیار مفید تر است.
یک مشکلی که در استفاده از کودهای دامی مخصوصا کودهای مرغی، ممکن است به وجود آید، "سوخته شدن نشاء" می باشد. این معمولا به دلیل آمونیوم بالای کودهای مرغی است. این حالت معمولا در کشت های بهاره که به صورت شیاری کشت می کنند، در زمان افزایش دمای خاک در به وجود می آید.
عده ای معتقدند کود دامی و مرغی بلافاصله باید بخوبی با خاک مخلوط شود زیرا تقریباً نیمی از نیتروژن در کودهای حیوانی و سه چهارم نیتروژن در کود مرغی به شکل آمونیوم (NH4) است که به راحتی به گاز آمونیاک (NH3) تبدیل می شود و بصورت تبخیر از بین می رود.
اگر کودها مرغی و دامی سریع وارد خاک نشود، نیتروژن آنها به سرعت از دسترس خارج می شود. همچنین باید از پخش کردن کود های دامی و مرغی تازه و آبکی اجتناب شود، چون در این حالت، نیتروژن این کودها به سرعت از دسترس خارج می شود.
بیشتر از 50 درصد کودهای گاوی برای گیاه در دسترس خواهد بود اما با این وجود میزان عناصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم کود مرغی بیشتر است. و نیتروژن و پتاسیم کود مرغی برای گیاه قابل جذب تر است.
میزان کود دامی هم بسته به آزمون خاک، نوع محصول و رقم، برنامه تغذیه شیمیایی، نوع کشت و نوع آبیاری دارد:
در خاک های قلیایی (اسیدیته بالاتر از 7) از مصرف بیش از تن کود گوسفندی در هکتار پرهیز کرد
ارقام گوجه نیز در این میزان کود مصرفی تاثیر دارند، رقمی مانند کومودورو توقع بسیار بیشتری نسبت به سوپر چف دارد. برای سوپر چف 7 تن می تواند کافی باشد ولی برای کومودورو مخصوصا در حالتی که میزان عملکرد بالا مورد انتظار باشد، تا سه برابر مصرف کود دامی بیشتر خواهد بود.
نوع کشت: در کشت های شیاری، میزان مصرف کود دامی نصف کشت غیر شیاری است. بطوری که در کشت شیاری حدود 1 فرقون کود در متر مربع می تواند کافی باشد اما در غیر شیاری، حدود 2 فرقون کود کافی است.
به هر حال رایج ترین حالت که بیشتر هم توصیه می شود استفاده از مخلوط کود گاوی و مرغی به نسبت 2 به 1 است. در این حالت معمولا در کل تا 20 تن کود (تقریبا خشک) استفاده می شود.
بیشتر بخوانیم:
آیا استفاده از کود دامی و مرغی به تنهایی و بدون استفاده از کودهای شیمیایی کافی است؟
خیر. برای داشتن عملکرد مناسب لازم است در طول دوره رشد (بسته به مرحله رشد و نیاز بوته) کود شیمیایی بصورت ریشه ای و محلولپاشی استفاده شود.
قبل از کشت هم حتما بابد از کودهای شمیایی مانند گوگرد، آمونیوم فسفات و قارچ کش های زیستی یا شیمیایی به مقدار مناسب استفاده شود. گوگرد به میزان 200 تا 400 کیلو گرم بسته به نوع گوگرد (پوردری یا گرانوله) و اسیدیته یا پی اچ خاک و میزان گوگرد خاک، مصرف می شود.
مصرف آمونیوم از این جهت لازم است که معمولا کودهای دامی کاملا پوسیده نیستند و در اوایل باکتری های خاک موجب کاهش نیتروژن خاک می شوند به همین دلیل استفاده از این کود به میزان 50 کیلو گرم در هکتار در مخلوط با کود دامی توصیه می شود.
استفاده از قارچ کش هایی مانند بنومیل می تواند از تهدید قارچ های عامل بوته میری جلوگیری کند بنابراین به میزان یک لیتر در هکتار مصرف این قارچ کش توصیه می شود.
بنابراین استفاده از مخلوط کود دامی پوسیده و مرغی تا 30 تن در هکتار (نسبت این دو بستگی به شرایط خاک و مزرعه و همچنین زمان کاشت دارد) + گوگرد پودری معدنی + سولفات آمونیوم قبل از کشت اکیدا توصیه می شود.
معمولا تمام کودهای دامی موجود در بازار پوسیده نیستند و اگر این کودهارا استفاده کنید، از مزایای بسیار زیاد کود دامی بهره مند نخواهید شد. برای اینکه مطمن شوید کود دامی پوسیده استفاده کردید لازم است:
بنابراین درصورت استفاده از کود دامی تازه در ابتدا حتی ممکن است متضرر شوید
نتیجه گیری و توصیه
در کشاورزی امروزی غالب رقم های مورد استفاده مخصوصا در حوزه صیفی جات اصلاح شده هسستند و اولین ویژگی ای که در رقم های اصلاح شده ایجاد شده است این است که کود پذیر باشند به عبارت دیگر پرتوقع باشند و این به معنی است که شما حتما باید کود استفاده بکنید و چه کودی بهتر و به صرفه تر از کود دامی پوسیده.
تحقیقات ما نشان میدهد بعد از رقم دومین عامل تاثیر گذار در میزان عملکرد، تغذیه است. بهترین برنامه تغذیه ای بدون شک برنامه ای است که درآن بیشترین درصد کود مورد نیاز از طریق کود دامی و زیستی و درصدی هم از طریق کودهای شیمیایی برطرف شود.
درباره این سایت